Duurzaam en volledig arbeidsongeschikt: welke voorzieningen zijn er voor jou?

Lang niet iedereen die een rolstoel gebruikt is volledig arbeidsongeschikt. Maar stel eens even dat dat voor jou of een gezinslid wel het geval is: weet jij op welke inkomensregelingen en andere voorzieningen je een beroep kan doen?

‘Duurzaam en volledig arbeidsongeschikt’ word je niet zomaar. Het is een wettelijke status die via het UWV kan worden toegekend na beoordeling van je arbeidsvermogen. Heb je de route van aanmelding, dossiervorming, gesprekken met keuringsartsen en toekenning al bewandeld? Dan weet je ongetwijfeld al een heleboel over dit onderwerp. Voor wie het allemaal nog niet helemaal weet, zetten we de zaken even op een rijtje.

Duurzaam en volledig arbeidsongeschikt

Om maar bij de basis te beginnen: wat betekent ‘duurzaam en volledig arbeidsongeschikt’? Die status krijg je als de verzekeringsartsen van het UWV beoordelen dat je niet of zeer beperkt kan werken. En dat dit waarschijnlijk in de toekomst zo blijft*.

Met de status ‘duurzaam en volledig arbeidsongeschikt’ kom je in aanmerking voor een IVA-uitkering of een Wajong-uitkering. De IVA-regeling is voor mensen die vanuit een werksituatie arbeidsongeschikt raken. De Wajong-regeling is voor mensen die nooit tot de arbeidsmarkt hebben kunnen toetreden. Door een aangeboren aandoening bijvoorbeeld. Of door beperkingen die op jonge leeftijd zijn ontstaan.

Bij de Wajong-regeling word je arbeidsvermogen beoordeeld aan de hand van vaste criteria. Kan je bijvoorbeeld een uur aaneengesloten werken?

Bij de IVA-regeling word je arbeidsvermogen gerelateerd aan je oude loon. Kan je waarschijnlijk niet meer dan 20% van je vorige loon verdienen? Dan kom je in aanmerking voor een IVA-uitkering. Die gaat echter in principe pas in na een wachttijd van twee jaar vanaf het moment van ziekmelding. Tot die tijd is je werkgever verantwoordelijk en word je loon doorbetaald.

Is al sneller duidelijk dat je niet meer kan werken? Dan kan het in bepaalde situaties zinvol zijn om vervroegd toetreding tot de IVA-regeling aan te vragen. Wees gerust, dit gaat niet ten koste van je inkomen. Je werkgever vult je uitkering nog steeds twee jaar aan tot je laatstverdiende loon. Voor meer informatie google eens op ‘vervroegd WIA’.

*Je kan ook worden beoordeeld als ‘volledig maar niet duurzaam arbeidsongeschiktheid’. Je valt dan onder de WGA 80-100-regeling.

IVA: Inkomensvoorziening voor volledig en duurzaam arbeidsongeschikten

Ben je langer dan twee jaar arbeidsongeschikt, dan kan je dus via de Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen (WIA) in aanmerking komen voor een Inkomensvoorziening Volledig duurzaam Arbeidsongeschikten (IVA).

Je ontvangt dan een uitkering van 75% van je laatstverdiende loon. Of minder als je een jaarinkomen had boven de WIA-loongrens (begin 2018 € 54.616,86 per jaar). De uitkering is niet afhankelijk van je vermogen of het inkomen van je partner.

Mogelijk heb je hoge kosten omdat je hulp van anderen nodig hebt voor verzorging of omdat je niet alleen kan zijn. In dat geval kan je uitkering tijdelijk of langdurig verhoogd worden naar maximaal 100% van je laatstverdiende loon.

Ga voor meer informatie en voorwaarden naar de website van het UWV.

Wajong: Wet arbeidsongeschiktheidsvoorziening jonggehandicapten

Bij de Wajong-regeling krijg je een uitkering van 75% van het minimumloon (begin 2018 75% van € 1578,-). Als je jonger bent dan 22 jaar, dan geldt 75% van het minimumjeugdloon voor jouw leeftijd. De uitkering is niet afhankelijk van je vermogen of het inkomen van je partner.

Net als bij de IVA-regeling is ook bij Wajong een verhoging van je uitkering mogelijk tot maximaal 100% van het minimumloon bij hulpbehoevendheid.

Daarnaast zijn, afhankelijk van je situatie, nog andere regels, aanvullingen en toeslagen van toepassing. Die kunnen wel afhankelijk zijn van het gezinsinkomen en je gezinssamenstelling. Hier lees je meer over toeslagen van het UWV.

IVA-aanvulling vanuit je werkgever of CAO

In veel arbeidsovereenkomsten zijn aanvullende regelingen opgenomen voor mensen met een salaris boven de WIA-loongrens. Een dergelijke WIA/IVA-excedentregeling (ook wel arbeidsongeschiktheidspensioen genoemd) beperkt de terugval in inkomen door een aanvulling op de wettelijke IVA-uitkering.

Overige situaties

IVA en Wajong zijn specifieke regelingen voor werknemers en jonggehandicapten. Wat als je daar niet voor in aanmerking komt? Bijvoorbeeld omdat je ondernemer (zzp’er) bent. Dan ben je voor wat betreft overheidssteun aangewezen op de Participatiewet en andere algemene bijstands- en toeslagregelingen voor mensen met een laag inkomen.

Zelf regelen

Zeker Wajong en sociale voorzieningen gebaseerd op het minimumloon zijn geen vetpot. Dus hopelijk heb je geïnvesteerd in een verzekering of spaarpotje voor het geval je arbeidsongeschikt raakt. Meer informatie over arbeidsongeschiktheidsverzekeringen vind je hieronder. Voor uitgebreide info en persoonlijk advies kun je terecht bij een financieel adviseur.

Niet uit te vlakken is natuurlijk de financiële steun van een partner of familie. Die speelt in veel gevallen een belangrijke rol.

Arbeidsongeschiktheidsverzekering

Een particuliere arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) is een veelgebruikte manier om de financiële gevolgen van arbeidsongeschiktheid te beperken. De premie is afhankelijk van veel factoren. Onder andere van de gekozen voorwaarden: verzekerd bedrag, wachttijd, uitkeringsduur, eindleeftijd…

Word je arbeidsongeschikt, neem dan contact op met je verzekering om uitkering van je AOV in gang te zetten.

En de opbouw van je pensioen?

Als je arbeidsongeschikt wordt, kan dit ook gevolgen hebben voor de opbouw van je aanvullend pensioen. In veel arbeidsovereenkomsten zijn regelingen opgenomen voor een premievrije pensioenopbouw vanaf het moment dat je arbeidsongeschikt wordt.

Lees voor meer informatie ook ons blogartikel arbeidsongeschiktheid en pensioen.