Waarom een positioneringsgordel voor het bekken?

De laatste blog die ik schreef voor het Education In Motion kenniscentrum ging over onze Whitmyer hoofdsteunen. In dit nieuwe artikel wil ik meer aandacht geven aan onze positioneringselementen en in het bijzonder de bekkengordels, ook wel positioneringsgordels genoemd.

Toen ik jaren geleden begon met werken in de revalidatiebranche spraken we over fixatiegordels, fixatievestjes en fixatiehulpmiddelen. De term fixatie komt de afgelopen jaren gelukkig steeds minder vaak voor. Veel tehuizen en instellingen voeren een non-fixatiebeleid. Dit houdt in dat er geen vrijheid beperkende hulpmiddelen mogen worden toegepast. Het gebruiken van een gordel of een vestje mag dus, maar niet met als doel de cliënt te beperken in zijn/haar vrijheid.

De reden dat er nog steeds vaak gebruik gemaakt wordt van bijvoorbeeld heupgordels heeft dus niet zozeer te maken dat cliënten gefixeerd moeten worden, maar veel meer met positionering. Een heupgordel kan een belangrijke rol spelen bij het juist positioneren van een cliënt, het achter in de rolstoel houden van het bekken en het minimaliseren van schuifkrachten. We weten immers allemaal dat het optreden van schuifkrachten een grote boosdoener is bij het ontstaan van decubitus. Er zijn diverse manieren om schuifkrachten tegen te gaan, denk hierbij bijvoorbeeld aan het kantelen van de rolstoel, gebruik maken van contour/vorm in de zitting of het creëren van een zo klein mogelijke kniehoek.

Tijdens de geaccrediteerde training Zitten & Positioneren wordt uitgebreid aandacht besteed aan dit onderwerp. Zou je hier meer over willen weten dan is het zeker de moeite om je een keer in te schrijven voor deze leerzame training die vol zit met interactie en voorbeelden uit de praktijk!

Waarom positioneren van het bekken?

In dit artikel zal ik vooral stilstaan bij bekkenpositionering, oftewel de heupgordels die wij bij Sunrise Medical aanbieden. We hebben namelijk diverse mogelijkheden en elke positioneringsgordel heeft zijn unieke eigenschappen. Na het lezen van onderstaande tekst heb je een goed beeld wat de mogelijkheden zijn vanuit Sunrise Medical voor wat betreft de heupgordels. In een volgend artikel zal ik ingaan op de mogelijkheden voor het positioneren van het bovenlichaam, de romp.

Een positioneringsgordel bevordert en zorgt voor behoud van een stabiele en goede houding van het bekken. De positionering van het bekken vormt de basis van de positionering van het gehele lichaam, daarom is de keuze van de juiste positioneringselementen heel belangrijk. Omdat ieder lichaam verschilt, is er keuze uit vele verschillende typen, materiaal en sluitingen.

Een 2-punts of 4-punts positioneringsgordel?

De 2-punts positioneringsgordel is voldoende voor cliënten met weinig kracht en lage spierspanning. De 4-punts positioneringsgordel biedt extra stevigheid en minder flexibiliteit, ideaal voor cliënten met een hoge spierspanning en die veel in hun rolstoel naar voren schuiven. Daarnaast kan met een 4-punts gordel het beoogde doel beter worden gerealiseerd, omdat de richting van de krachten beter te sturen is.

Er zijn verschillende mogelijkheden voor het plaatsen van de bekkengordel, de krachtrichting ten opzichte van het draaipunt speelt hierbij een belangrijke rol. Wanneer bijvoorbeeld een 2-punts gordel te hoog op de rugbuis wordt gemonteerd zal het eerder het bekken achterover trekken in plaats van het te stabiliseren.

Gepolsterde bekkengordel met druksluiting (2-punts)

Deze positioneringsgordel biedt een eenvoudige ondersteuning van het bekken over een zo minimaal mogelijk oppervlak. Er is keuze uit diverse maten gordels en polstering. Daarnaast kan er gekozen worden of de gordel enkelzijdig of dubbelzijdig strak getrokken kan worden.

Over het algemeen wordt hier bijna altijd gekozen voor dubbelzijdig, omdat dit in de praktijk het prettigst werkt. De polstering op de gordel geeft een comfortabel gevoel op de punten waar de gordel aangrijpt op het lichaam. De sluiting lijkt veel op de sluiting van een autogordel en is eenvoudig te bedienen met letterlijk een druk op de knop.

Gepolsterde bekkengordel met zijkliksluiting (2-punts)

Deze positioneringsgordel is hetzelfde als bovengenoemde gordel. Het enige verschil is het type sluiting. Hier wordt gebruik gemaakt van een zijkliksluiting. Sommige mensen kiezen bewust voor deze sluiting omdat deze eenvoudiger of juist iets lastiger te bedienen is. Daarnaast is deze sluiting van kunststof en dus iets lichter dan de vorige.

Gepolsterde bekkengordel met vliegtuigsluiting (2-punts)

Deze bekkengordel is ook een 2-punts gordel, maar dan voorzien van een vliegtuigsluiting. Het grote voordeel van deze sluiting is het feit dat cliënten ook met een minder fijne motoriek deze gordel los kan krijgen. Deze positioneringsgordel bieden we aan met een eenzijdige verstelmogelijkheid en is in diverse lengtes verkrijgbaar.

Gepolsterde Y-style bekkengordel (4-punts)

Een 4-punts positioneringsgordel zorgt ervoor dat de kracht die de gordel uitoefent heel precies gericht kan worden. Hierdoor kan de bewegelijkheid van het bekken geminimaliseerd worden in voorwaartse- of achterwaartse richting. Dit vergroot de stabiliteit enorm en voorkomt dus schuifkrachten zoveel mogelijk.

Gepolsterde V-style bekkengordel (4-punts)

De werking van deze 4-punts positioneringsgordel is bijna hetzelfde als de 4-punts Y-style bekkengordel, maar doordat deze over een veel groter oppervlakte polstering heeft voorkomt het piekdrukken en is deze veel comfortabeler. Sunrise Medical is de enige fabrikant die dit type positioneringsgordel aanbiedt in onze markt. Uiteraard zijn er ook van deze positioneringsgordel diverse sluitingen en maten beschikbaar.

Eenvoudig te bevestigen

De uiteinden van alle bekkengordels zijn altijd voorzien van metalen clips, zodat montage nooit een probleem hoeft te zijn. Voor rolstoelen zonder montage gaten zijn er ronde en ovalen klemblokken beschikbaar, zodat ook op deze (vaak actieve lichtgewicht) rolstoelen de montage geen probleem is!

Maak kennis met onze positioneringselementen

Mocht je naar aanleiding van dit artikel geïnteresseerd zijn in deze positioneringselementen voor meer maatwerk op positioneringsgebied of andere producten van Sunrise Medical, neem dan contact op met de regiomanager uit jouw regio. Een overzicht van de regiomanagers van Sunrise Medical vind je hier.

In een volgend artikel zal ik ingaan op onze romppositioneringselementen die wij in ons JAY positioneringsassortiment hebben.