Home / Blog / Mobiliteitshulpmiddelen / Klaar voor vertrek: rolstoelen op commerciële vluchten

Klaar voor vertrek: rolstoelen op commerciële vluchten

Delen:

Take it offline!

This Education in Motion resource is also available as a printable PDF.

Downloaden PDF

Tijdens een plenaire bijeenkomst op het International Seating Symposium in Vancouver in 2016 heb ik een onderzoek gepresenteerd dat ik samen met Peter Axelson van Beneficial Designs heb uitgevoerd. Dit had betrekking op een enquête over vliegen met een rolstoel onder ruim 600 rolstoelgebruikers en de resultaten van drukmetingen bij transportrolstoelen en vliegtuigstoelen.1 

Uit de enquête onder 630 personen bleek onder meer dat bij 91% hun rolstoel in het bagageruim werd vervoerd;

  • in 53% van de gevallen raakte de rolstoel hierbij beschadigd
  • 61% ervaarde ongemak of instabiliteit bij gebruik van de transportrolstoel
  • 47% van deze personen had problemen bij de transfer
  • andere klachten waren onder meer: pijn, ongemak en drukproblemen wanneer ze in een vliegtuigstoel zaten1

Drukmetingen waarbij de personen in hun eigen rolstoel met zitkussen zaten en in een transportrolstoel of vliegtuigstoel zaten, lieten grote verschillen zien.1-2 Samen met professionals uit de branche heeft dit geleid tot het aanpassen van het proces van vervoer op de luchthaven tot naar het vliegtuig inclusief bescherming van de rolstoel.4-7

Links een deelnemer in zijn eigen rolstoel met zitkussen. Rechts een deelnemer die in een transportrolstoel zonder zijn zitkussen zit.
Links een deelnemer in zijn eigen rolstoel met zitkussen. Rechts een deelnemer die in een transportrolstoel zonder zijn zitkussen zit. De rode plekken wijzen op significante druk. Bij lang zitten kan decubitus ontstaan.

De ‘Reauthorization Act’ van 2018 van de FAA (Federal Aviation Administration; bureau van de Amerikaanse luchtvaartautoriteiten) verplicht luchtvaartmaatschappijen om verlies of schade aan mobiliteitshulpmiddelen te melden. In 2019, voor de coronapandemie, werd melding gemaakt van ruim 10.548 rolstoelen die waren beschadigd of verloren.8-10 
Door een noodlottig gebeurtenis in 2021 overleed Engracia Figueroa, een pleitbezorger voor de rechten van mensen met een beperking. Ze had decubitus ontwikkeld nadat haar rolstoel, tijdens transport, beschadigd was geraakt en ze hierdoor een vervangende rolstoel moest gebruiken die niet optimaal was voor haar zithouding.11-12

Er zijn verschillende initiatieven genomen om de situatie rondom vliegen met een rolstoel te verbeteren met de input van consumentengroepen, zoals de Paralyzed Veterans of America (PVA) en United Spinal, verschillende luchtvaartmaatschappijen, RESNA, fabrikanten van cabine-inrichting en overheidsinstanties.

Overheidssteun in de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk

Het United States Department of Transportation, onder leiding van de minister van Transport, Pete Buttigieg, heeft de ‘Disabilities Bill of Rights’ afgekondigd en werkt nauw samen met het Air Carrier Act Advisory Committee voor luchtvervoer. In juli 2022 kondigde minister Buttigieg aan:

“Bij geen enkele andere vorm van vervoer - trein, bus, boot - moet je uit je mobiliteitshulpmiddel als je ‘instapt’. Dit zou ook bij luchtvaartmaatschappijen het geval moeten zijn. De komende maanden en jaren willen we dan ook nieuwe regelgeving vastleggen die passagiers bij het vliegen de mogelijkheid biedt om in hun eigen rolstoel te blijven zitten. We weten dat dit niet van vandaag op morgen kan worden gerealiseerd, maar dit is een doel waarvoor we ons moeten inzetten.”13

Ook Sir Stephen Hillier, voorzitter van de U.K. Civil Aviation Authority (CAA) gaf aan:

“Wij geloven dat iedereen moet kunnen vliegen en we zijn blij met de grote stappen die luchtvaartmaatschappijen en vliegvelden in het Verenigd Koninkrijk de afgelopen jaren hebben gemaakt om de toegankelijkheid te verbeteren. De afgelopen vijf jaar is het aantal aanvragen voor assistentie verdubbeld; passagiers met een mobiliteitsbeperking en verborgen beperkingen hebben nu meer vertrouwen om te reizen. Nu de sector zich richt op herstel na de coronapandemie kijken we uit naar innovatieve voorstellen die de reis voor passagiers verder kunnen verbeteren.”14

Twee non-profitorganisaties, All Wheels Up uit de VS en Flying Disabled uit het VK, lopen voorop als pleitbezorgers om vliegen in een rolstoel mogelijk te maken.

All Wheels Up

All Wheels Up is gevestigd in de Verenigde Staten en is in 2011 opgericht door Michele Erwin, na problemen tijdens een reis met haar zoon die spinale musculaire atrofie (progressieve spierziekte) heeft.

Haar droom was om samen met haar zoon te kunnen vliegen, in zijn rolstoel. Als ze dit idee presenteerde, kreeg ze steeds te horen dat dit niet mogelijk was vanwege de krachten die vrijkomen bij de landing. Maar Michele weigerde op te geven. All Wheels bood voorstellen aan de Access Board aan om de haalbaarheid van veilig vliegen met een rolstoel te testen. Ze werkte samen met Calspan, een wetenschaps- en technologiebedrijf, dat met succes een dynamische 16G-test uitvoerde met een vastzetsysteem.

In 2021 13 publiceerde de National Academies of Sciences, Engineering and Medicine hun bevindingen. Hierbij gaven ze aan dat “de binnenruimte en constructie van vliegtuigen geen grote technische belemmering vormen voor een vastzetsysteem in de cabine en die breed genoeg kan worden ingezet om rolstoelgebruikers een kwalitatief niveau van luchtvaartdiensten te kunnen bieden.”15

In september 2022 organiseerde Wheels Up een werkgroepbijeenkomst in het luchtvaartmuseum in Seattle. Hier werden onderzoeken gepresenteerd die gericht waren op de haalbaarheidsstudie, de budgettaire impact voor vliegtuigontwerpers en luchtvaartmaatschappijen, ontwerpideeën voor de inrichting van vliegtuigcabines en de medische voordelen van het gebruik van je eigen rolstoel tijdens de vlucht.

Sunrise Medical in de VS sponsorde drie medewerkers om hieraan deel te nemen. Ik was uitgenodigd voor een paneldiscussie onder leiding van Christopher Lunsford, M.D. met Sheyna Gifford, M.D. en O. Okaniami, M.D., waarin we dieper ingingen op de medische voordelen die het heeft als mensen tijdens hun vliegreis in hun rolstoel kunnen blijven zitten. Josh Anderson en Todd Vanderhoogt namen deel om hun vliegervaringen te delen als rolstoelgebruiker met hun rolstoel.
Ook de PVA, United Spinal, het ministerie van Transport, verschillende universiteiten, luchtvaartmaatschappijen en Boeing waren vertegenwoordigd. De deelnemers dachten actief mee over ideeën en maatregelen voor de komende jaren, met de commitment om zich te blijven inzetten met het doel om tijdens een vliegreis in je eigen rolstoel kunnen blijven zitten.

Vlnr: Josh (VP Business Development), Jessica (Director Clinical Education North America) en Todd (Account Manager) als vertegenwoordigers van Sunrise Medical US bij de bijeenkomst van All Wheels Up.
Vlnr: Josh (Vice President Business Development), Jessica (Director Clinical Education North America) en Todd (Account Manager) als vertegenwoordigers van Sunrise Medical US bij de bijeenkomst van All Wheels Up in Seattle.

Flying Disabled

Flying Disabled is gevestigd in het Verenigd Koninkrijk en is opgericht door Christopher Wood, een trotse alleenstaande vader van een zoon en dochter die beide gebruikmaken van een elektrische rolstoel. Hij heeft de hele wereld over gereisd om commerciële luchtvaartmaatschappijen toegankelijk te maken.

Christopher Wood heeft voor zijn werk voor een toegankelijke luchtvaart een hoge onderscheiding gekregen, Member of the Most Excellent Order of the British Empire (MBE), die werd uitgereikt door prinses Anne. Hij werkt nauw samen met het Department of Transportation en de Civil Aviation Authority van het Verenigd Koninkrijk. Hij is toegankelijkheidsadviseur en is lid van de adviesgroep van Heathrow Airport.

Christopher speelt een actieve rol in Air 4 All,16 een organisatie die “vliegen voor passagiers met een mobiliteitsbeperking ingrijpend wil veranderen, door ervoor te zorgen dat elektrische rolstoelgebruikers tijdens de hele reis in hun eigen rolstoel kunnen blijven zitten.” Paul Priestman, ontwerper bij PriestmanGoode,16 demonstreerde een ontwerp waarbij rolstoelen in het vliegtuig kunnen blijven op een manier waarbij een specifiek zitsysteem kan worden gebruikt als er geen rolstoel beschikbaar is in het vliegtuig. Dit ontwerpsysteem, Air 4 All, werd gepresenteerd tijdens de bijeenkomst van All Wheels Up in 2022. Sunrise Medical UK wordt op de website van Air 4 All vermeld als hoofdsponsor van dit initiatief.

Het ontwerp van het Air 4 All-systeem voor het gebruik van een rolstoel in een vliegtuig.
Het ontwerp van het Air 4 All-systeem voor het gebruik van een rolstoel in een vliegtuig.

Reduced Mobility Rights Limited

Reduced Mobility Rights Limited (RMR) 17 is opgericht door Roberto Catigilioni, vader van een kind met een beperking. RMR wil ervoor zorgen dat alle onderdelen en diensten van de reisindustrie toegankelijk worden en voldoen aan het VN-Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap.

Met de oprichting van de website wilde Roberto een platform creëren om aandacht te vragen voor veilig reizen voor mensen met een beperking. Hij heeft gepleit voor vier wijzigingen in de EU-regelgeving voor de luchtvaart en zet zich ook in het Schotse parlement in voor dit onderwerp.

Roberto heeft een hoge onderscheiding gekregen: hij is Member of the Most Excellent Order of the British Empire (MBE).

Bedankt

De vastberadenheid waarmee deze ouders zich hebben ingezet om vliegreizen veiliger te maken voor mensen met een beperking heeft de commerciële luchtvaart veranderd. In eerste instantie werd er vooral gereageerd met rollende ogen en excuses. Echter is er nu steun en samenwerking met overheden, consumentengroepen, Britse en Amerikaanse luchtvaartmaatschappijen, vliegtuigbouwers, ontwerpers van cabine-inrichtingen, rolstoelfabrikanten, therapeuten, onderzoekers en engineers, zoals bleek uit hun deelname aan de door All Wheels Up, Flying Disabled en Reduced Mobility Rights georganiseerde werkgroepbijeenkomsten bij beide bedrijven.

Sunrise Medical bedankt Michele Erwin, Christopher Wood en Roberto Catigilioni voor hun uitstekende werk hierin.

Op het International Seating Symposium in april 2023 zullen Jessica Presperin Pedersen en Faith Brown specifieke details presenteren over ontwikkelingen rondom vliegen met een rolstoel en de betrokkenheid van Sunrise Medical hierbij.

Clinical Support Information Citations

  1. Presperin Pedersen J, Axelson P. I'm leaving on a jet plane. I hope I'll see my chair again. Proceedings 32nd Annual International Seating Symposium 2016 Vancouver, Canada. 2016
  2. Presperin Pedersen J, Axelson P. Boarding devices and aircraft seats: Increasing safety, support and comfort. Proceedings 32nd Annual International Seating Symposium 2016 Vancouver, Canada. 2016
  3. Axelson PW, Preseperin Pedersen J. 2016. Boarding Devices and Aircraft Seats: Increasing Support and Comfort. Proceedings RESNA annual conference
  4. Presperin Pedersen J, Axelson P, Hurley-Kringen S. APMR 10/2019 100(10):e15-e16
  5. Presperin Pedersen J, Shea M Air Travel with a Wheelchair: What Seating Experts Should Know. Proceedings 33rd Annual International Seating Symposium 2017 Nashville, TN
  6. Presperin Pedersen J. Protecting the Wheelchair on a Commercial Flight: How People from the Wheelchair Industry Can Help. Directions Issue 2 2019 pages 27-34
  7. Presperin Pedersen, J. Air Travel with a Wheelchair: Occupational Therapy's Role in Facilitating Successful Flights. AOTA Continuing Education Article 2020
  8. Ansley H, Page, L. (2018) Access to air travel for passengers with disabilities: Improvements are on the horizon. Paralyzed Veterans of America Webinar
  9. Park MY. Airlines Now Required to report how many wheelchairs they break or lose. 2018 https://thepointsguy.com/news/airlines-wheelchairs-reporting-rule
  10. (OAEP) USDoTsOoAEaP. Mishandled Wheelchairs and Scooters. February 2020 Air Travel Consumer Report. 2020:39-43. 2020
  11. Reyes, E.A. An airline broke an activist's wheelchair. Her death months later amplified calls for change. Los Angeles Times. (January 6, 2022). https://www.latimes.com/california/story/2022-01-06/la-activist-broken-wheelchair-airlines-death
  12. Brooks L. Disability Advocate Engracia Figueroa Died After An Airline Damaged her Wheelchair. Forbes 2021. forbes.com
  13. All Wheels Up https://www.allwheelsup.org
  14. Flying Disabled https://www.flyingdisabled.org.uk
  15. National Academies of Sciences, Engineering, and Medicine. Technical Feasibility of a Wheelchair Securement Concept for Airline Travel: A Preliminary Assessment. Washington, D.C.: The National Academies Press. https://doi.org/10.17226/26323
  16. Air 4 All https://air4all.net
  17. Reduced Mobility Rights Limited https://www.reducedmobility.eu/about-us.html

Jessica Presperin Pedersen heeft meer dan 40 jaar klinische praktijkervaring als ergotherapeut en heeft in alle takken van de hulpmiddelenbranche (rolstoelen en zitsystemen) gewerkt als ‘master clinician’, leverancier, productieadviseur, ontwerpmedewerker en opleider.

Dr. Presperin Pedersen was in de jaren ‘80 een pionier in de ontwikkeling van het vakgebied rolstoelen en zitsystemen en heeft de afgelopen twee decennia een bijdrage geleverd aan de onderzoekswereld met bewijs voor de vertaling van kennis naar de klinische praktijk, belangenbehartiging en productontwikkeling.

Zij is fellow van de RESNA en AOTA, lid van de Clinician Task Force, het Seating and Wheelchair Mobility Committee van AOTA, en deelt haar ervaringen internationaal via publicaties en presentaties.

Jessica Presperin Pedersen - Director of Clinical Education North America

Gerelateerde artikelen

DISCLAIMER: UITSLUITEND VOOR GEBRUIK DOOR PROFESSIONALS. DEZE WEBSITE BIEDT GEEN MEDISCH ADVIES. Sunrise Medical ('Sunrise') verstrekt geen klinisch advies of diensten. Deze website  –  met inbegrip van, maar niet beperkt tot de tekst, afbeeldingen, illustraties, beschrijvingen en alle bijbehorende documenten waarnaar verwezen wordt (verder ‘Website’ genoemd) – is uitsluitend bedoeld als algemene informatiebron voor professionals die in staat zijn de informatie te vertalen naar klinische en technische toepassingen en optimale zit- en mobiliteitsoplossingen voor individuele patiënten. De informatie op deze website kan een professioneel medisch advies, diagnose of behandeling niet vervangen en mag ook niet als zodanig beschouwd worden. Baseer medisch advies of behandelingen nooit (alleen) op gegevens van deze website. Die zijn altijd ondergeschikt aan informatie afkomstig van een professionele (medische) opleiding of training. Het blijft de verantwoordelijkheid van (klinische) professionals om aangeboden informatie (van welke bron dan ook) te beoordelen, toetsen en vergelijken met onafhankelijke bronnen. Gebruik van (de informatie op) deze website is uitsluitend op eigen risico.