Vrijwilligerswerk voor en door mensen met een mobiliteitsbeperking

Jouw tijd, fysieke kracht, kennis en ervaring... dit zijn allemaal kostbare bezittingen die jij als vrijwilliger zou kunnen inzetten voor doelen die jij belangrijk vindt: bijvoorbeeld het onderstenen van mensen met een mobiliteitsbeperking en hun maatschappelijke belangen.

Een rolstoel of ander hulpmiddel neemt niet alle fysieke en sociale drempels weg die mensen met een mobiliteitsbeperking ervaren. Vrijwilligerswerk kan een belangrijke rol zijn om die drempels weg te nemen. Dat kan op zeer verschillende manieren. Van het maken van rolstoelwandelingen met senioren tot advies- of bestuurswerk in een belangenorganisatie.

Binnen dat vrijwilligerswerk zijn natuurlijk ook veel rolstoelers actief. Zij zijn belangrijke ervaringsdeskundigen en belanghebbenden als het gaat om ondersteuning van mensen met een mobiliteitsbeperking. Zij zetten zich bijvoorbeeld in binnen sportclubs, patiënten- of belangenverenigingen. En maken zich hard voor een toegankelijkere en inclusievere samenleving.

Vrijwilligerswerk: geen geld, wel voordelen

Volgens de overheid is vrijwilligerswerk ‘Werk dat je onbetaald en onverplicht doet, voor anderen of voor de samenleving’.

Vrijwilligerswerk levert geen financiële maar wel andere voordelen op:

• Vrijwilligerswerk geeft veel voldoening doordat je bijdraagt aan iets wat je belangrijk vindt.
• Vrijwilligerswerk draagt bij aan je waarde en eigenwaarde.
• Vrijwilligerswerk verbreedt je sociale netwerk.
• Vrijwilligerswerk helpt je te ontdekken waar je goed in bent en wat je leuk vindt.
• Vrijwilligerswerk is een manier om kennis en (werk)ervaring op te doen.
• Vrijwilligerswerk kan een aanloop vormen naar betaald werk.
• Vrijwilligerswerk is anderen behandelen zoals je zelf behandeld wilt worden en versterkt de positie van mensen met een beperking.

Regels voor vrijwilligerswerk

De overheid heeft Regels voor vrijwilligers en vrijwilligersorganisaties opgesteld: deels om de belangen en veiligheid van vrijwilligers te waarborgen, deels om de verhouding tot betaalde arbeid te regelen.

Via bovenstaande link kan je zien welke regels er zijn en krijg je bijvoorbeeld antwoord op vragen zoals:

• Mag ik vrijwilligerswerk doen met een uitkering?
• Hoe moet onze vereniging omgaan met de veiligheid en privacy van vrijwilligers?
• Welke voorwaarden zijn verbonden aan een vrijwilligersvergoeding?

Gratis Verklaring Omtrent het Gedrag voor vrijwilligers

Kinderen maar ook volwassenen met een mobiliteitsbeperking behoren tot de groepen die extra kwetsbaar zijn voor pesterijen, misbruik en ander grensoverschrijdend gedrag. Organisaties waar vrijwilligers in contact komen met kwetsbare personen hebben een goed vrijwilligersbeleid nodig. Op de website van de vereniging Nederlandse Organisaties Vrijwilligerswerk (NOV) lees je hoe je de sociale veiligheid binnen een vrijwilligersorganisatie kan vergroten.

Wist je dat organisaties een gratis Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) kunnen aanvragen voor vrijwilligers die werken met kwetsbare mensen? Hoe dat gaat en meer over de VOG en veiligheid binnen vrijwilligersorganisaties lees je op het platform ‘In veilige handen’ van de NOV.

Rolstoelduwers en wandelvrijwilligers gevraagd

In Nederland zijn verschillende landelijke bemiddelingssites, maar ook lokale vrijwilligerscentrales die vraag en aanbod bij elkaar brengen. Als je daar zoekt op ‘rolstoel’ of ‘beperking’ zie je dat er vooral grote vraag is naar rolstoelduwers en wandelmaatjes voor senioren. Rolstoelers zoeken rolstoelduwers voor wandelingen, culturele uitstapjes of winkelbezoek. Vaak zijn een praatje en je gezelschap net zo belangrijk als het manoeuvreren van de rolstoel. Nog nooit een rolstoel geduwd? Dat hoef je niet tegen te houden. Er zijn op diverse plekken mogelijkheden voor training of een cursus rolstoel duwen voor vrijwilligers.

Ook instellingen zoeken vaak hulp van vrijwilligers om mensen in een rolstoel te verplaatsen en voor assistentie bij andere bewegingsactiviteiten: van sjoelen tot seniorenfitness. Naast rolstoelduwers worden ook nogal eens chauffeurs gezocht voor rolstoelvervoer en taxibussen.

Verder wordt op de bemiddelingssites bijvoorbeeld hulp voor de tuin en voor kleine klussen in huis gezocht, bij mensen die dat zelf fysiek niet (meer) kunnen. Veel vaker worden dit soort hulpvragen opgelost door mensen binnen het eigen sociaal netwerk in te schakelen (familie of bekenden). We spreken dan van mantelzorg, in feite een bijzondere vorm van vrijwilligerswerk.

Meewerken aan inclusie en toegankelijkheid

De meeste vrijwilligers vinden vrijwilligerswerk buiten de bemiddelingsplatforms. Vaak rol je er vanzelf in: je voelt je betrokken en voordat je het weet ben je begeleider van een sportteam, zit je in het bestuur van een belangenorganisatie of test je de toegankelijkheid van gebouwen in je omgeving.

Veel vrijwilligers raken betrokken omdat ze zelf een mobiliteitsbeperking hebben, of een kind of partner met een handicap. Er is genoeg te doen en iedereen kan op zijn of haar manier bijdragen!

Vrijwilligers binnen de aangepaste sport

De meeste sportclubs kunnen niet bestaan zonder vrijwilligers, dat geldt ook voor verenigingen waar aangepaste sporten worden beoefend. Binnen de gehandicaptensport vragen vervoer en begeleiding van teams over het algemeen extra werk en aandacht, dus meer vrijwilligers. Denk bijvoorbeeld aan het vervoer van sporters met een rolstoel. Sporten en bewegen maakt mensen fysiek, mentaal en sociaal sterker.

Ondersteuning van evenementen door vrijwilligers

Evenementen die bezoekers met een rolstoel, scootmobiel, rollator of ander hulpmiddel ontvangen, hebben vaak vrijwilligers om bezoekers te begeleiden. Meestal zit er ook werk in de voorbereiding en het toegankelijk maken van een locatie. Zeker bij evenementen die gericht zijn op mensen met een beperking, is soms veel begeleiding nodig. Denk aan een rollatorloop of zomerkamp voor kinderen met een bewegingsbeperking.

Je inzetten voor een betere toegankelijkheid

Door een beperking loop je tegen drempels aan, letterlijk en figuurlijk. Denk bijvoorbeeld aan de rolstoel(on)toegankelijkheid van het openbaar vervoer en allerlei gebouwen. Maar ook aan het recht op gelijke behandeling en gelijk kansen, dat wettelijk wel is vastgelegd maar in de praktijk vaak niet opgaat. Veel mensen zetten zich vrijwillig in voor een betere toegang tot onderwijs, werk, zelfstandig wonen... Ze signaleren, informeren en lobbyen. Neem de ambassadeurs van Ongehinderd of de leden van de klankbordgroep VN-verdrag handicap om maar twee voorbeelden te noemen.

Patiëntenverenigingen en lotgenotencontact

Waardevolle lotgenoten-/patiëntenverenigingen zoals de Dwarslaesie Organisatie Nederland (DON) draaien geheel op vrijwilligers. Een belangrijke doelstelling van DON (en vergelijkbare organisaties) is het uitwisselen van kennis en ervaring. Als je opeens te maken krijgt met een dwarslaesie (of een andere aandoening die je mobiliteit beperkt) is het uiterst waardevol om in contact te komen met lotgenoten.

Rollende vrijwilligers

Het is logisch dat veel rolstoelers (en anderen met een mobiliteitsbeperking) zich inzetten binnen al deze vormen van vrijwilligerswerk. Zij hebben er zelf belang bij om hun stem te laten horen en een volwaardige plek op te eisen: in sport en recreatie en ieder ander aspect van onze samenleving.

Ook Sunrise Medical ambassadeurs zetten zich in. Kijk bijvoorbeeld naar Esther Vergeer met haar Esther Vergeer Foundation. Of naar het verhaal van Tirzah López, die naast haar parttimebaan zich op verschillende manieren inzet voor het goede doel: via deelname aan de Miss Wheelchair verkiezingen en via social media.

Ook vrijwilligerswerk doen?

Vind jij ondersteuning van mensen met een bewegingsbeperking belangrijk genoeg om een deel van je vrije tijd en energie hierin te steken? Zoek het vrijwilligerswerk dat bij je past! Wat zijn je persoonlijke doelen en talenten? Hoeveel tijd wil je investeren? Krijg je het één en ander praktisch ingepast? Bij welke mensen en werkomstandigheden voel je je prettig?

Er zijn voor iedereen mogelijkheden!

• Ben jij die sportieveling die een sportteam gaat begeleiden?
• Het sociale wandelmaatje die het leuk vindt om met iemand op pad te gaan?
• De whizzkid die een verenigingswebsite wil bijhouden?
• De idealist die zich onvermoeibaar wil inzetten voor de mensenrechten?

Wat je ook onderneemt: wij wensen je veel voldoening en resultaat!