Tips voor ouders van kinderen met een beperking

Een kind opvoeden is een grote en zware verantwoordelijkheid. En als je kind een fysieke of verstandelijke beperking heeft, kan de uitdaging nog groter lijken. Kinderen met een beperking hebben mogelijk speciaal onderwijs nodig of specialistische hulpmiddelen en ondersteuning. Voor de ouders of verzorgers van deze kinderen kan extra praktische en emotionele ondersteuning nodig zijn om met de behoeften van hun kind te leren omgaan.

Contact met gezinnen die in een vergelijkbare situatie zitten, kan zorgen voor een belangrijk ondersteunend netwerk. Hierdoor kunnen ouders en verzorgers hulp en advies delen en elkaar een luisterend oor bieden als het gaat over de unieke uitdagingen waarmee ze te maken hebben.

Hoe bereid je je voor op een kind met een beperking?

De komst van een baby betekent altijd een verandering en als je kind een beperking heeft, kan de impact nog groter zijn. Het is heel natuurlijk dat dit voor onzekerheid en stress zorgt.

Als de beperking van het kind voor de geboorte kan worden vastgesteld, heeft het gezin de gelegenheid om zich enigszins voor te bereiden en contact te zoeken met netwerken die ondersteuning en advies bieden. Maar het bericht heeft hoe dan ook veel impact. Elke situatie is uniek en alle ouders reageren op hun eigen manier. Het is belangrijk dat ouders het gevoel hebben dat ze hun gevoelens en reactie op de diagnose kunnen uiten, zonder dat ze bang hoeven te zijn voor negatieve reacties van hun omgeving.

Uiteindelijk gaat acceptatie van de diagnose en bijbehorende prognose vaak gepaard met een periode van aanpassing, waarin dingen worden geregeld om het kind een goede kwaliteit van leven en welzijn te bieden en dat er voorbereidingen kunnen worden getroffen voor de toekomst.

Hoewel dit streven misschien niet heel anders is dan bij andere ouders, in de zin dat zij het beste willen voor hun kind, kunnen de benodigde middelen hiervoor wel heel anders zijn.

Verdiep je in de beperking van je kind, nu en in de toekomst

Probeer zoveel mogelijk te weten te komen over de aandoening van je kind: hoe meer je weet, hoe beter je je kind kan helpen. In de eerste periode ga je in gesprek met professionals die kunnen uitleggen wat er met je kind aan de hand is en wat je kan doen om hem te ondersteunen in elke fase van zijn ontwikkeling. Je komt uit bij netwerken, professionals en liefdadigheidsinstellingen die kunnen helpen met ondersteuning en advies en je informatie en toegang geven tot de nieuwste vormen van therapie voor de aandoening van je kind. Deze therapieën kunnen helpen om de spierkracht, flexibiliteit, balans en motoriek van je kind te behouden en verbeteren.

Ook kan je kijken of er subsidies en voorzieningen beschikbaar zijn voor je kind. Denk hierbij bijvoorbeeld aan overheidssteun, financiële hulp voor de aanschaf van specialistische hulpmiddelen, toegang tot passend onderwijs, vervoer en aanpassingen in huis.

Dit is geen eenmalige actie. Om te profiteren van nieuwe ontwikkelingen en ondersteuning die beschikbaar komen, moet je je in de materie blijven verdiepen.

Hulpprogramma's, zorgcentra en organisaties voor gezinnen

Vaak hebben scholen en andere onderwijsinstellingen, maar ook gemeenten en verenigingen, programma's voor de ouders en gezinnen van kinderen met een beperking. Ook zijn er praatgroepen die mensen vooral bij elkaar brengen om ervaringen te delen.

Hulpprogramma's zijn belangrijk als het gaat om kennis en vaardigheden en kunnen een essentiële bron van informatie zijn. Hier vind je professionals die je kunnen adviseren over wat jouw kind nodig heeft en over hoe hij zich in de toekomst verder zal ontwikkelen.

Intussen kunnen organisaties voor gezinnen morele ondersteuning bieden. Vooral in de eerste paar jaar, die voor ouders vaak het moeilijkst zijn. Door gezinnen die in een vergelijkbare situatie zitten of deze hebben meegemaakt te leren kennen en ontmoeten, krijgt je kind de mogelijkheid om om te gaan met kinderen die dezelfde beperking hebben, vaak in een veilige, comfortabele en ondersteunende omgeving.

Samenwerking met scholen en kinderopvang

Goede samenwerking met de school of kinderopvang van je kind kan cruciaal zijn om te zorgen dat je kind de ondersteuning krijgt die hij nodig heeft. Heb je een goede relatie met de belangrijkste begeleider of leraar van je kind, dan kan je hem relevante updates geven, zodat hij het lesprogramma kan aanpassen en je kind de beste mogelijkheden krijgt. Zowel wat betreft oefeningen in teamwork, sociale integratie en het opbouwen van relaties als op meer traditionele gebieden als taal en rekenen.

Contact met andere gezinnen

Contact met gezinnen met kinderen die een vergelijkbare beperking hebben, kan veel emotionele en praktische steun bieden. Het geeft je kind de mogelijkheid om om te gaan met mensen die hij begrijpt en om vriendschappen en relaties op te bouwen. Dit kan helpen bij zijn emotionele ontwikkeling. Tijdens je zoektocht kom je waarschijnlijk allerlei groepen en clubs tegen die kinderen willen laten sporten of andere recreatieve activiteiten aanbieden die aansluiten bij hun interesse. Probeer het gewoon. Wie weet houd je er mooie vriendschappen aan over en bouw je een netwerk op waar je veel steun aan hebt.

Zorg voor speelmogelijkheden

Informele speelafspaken en andere mogelijkheden voor sociaal contact (zoals het organiseren van een feestje als je kind jarig is) zijn ook belangrijk. Om hier het maximale uit te halen is het belangrijk dat je goed kijkt met welke kinderen je kind het best kan opschieten, welke spellen en activiteiten ze leuk vinden en hoe lang ze met plezier spelen. Vaak werken kortere speelmomenten het best.

Wees niet bang

Het lijkt misschien een uitdaging om nieuwe vrienden te leren kennen die in een vergelijkbare situatie zitten, maar houd moed: de juiste mensen kom je vaak tegen wanneer je het niet verwacht.

Omgaan met oudere en jongere kinderen

Maak je niet te druk om kinderen van dezelfde leeftijd te vinden. Het kan heel goed zijn om met kinderen van verschillende leeftijden om te gaan. Als je kind met jongere kinderen omgaat, kan hij leren het voortouw te nemen en zich belangrijk te voelen, omdat hij de rol en verantwoordelijkheid neemt van het kind dat ouder is. Bevriend zijn met oudere kinderen kan ook positief zijn. Zij zijn juist weer verder in hun ontwikkeling en hebben meer geduld. Daardoor kunnen ze op een dieper niveau contact maken met je kind als ze praten over hun gedeelde interesses.

Overweeg therapie met dieren

Een huisdier kan een waardevolle aanvulling zijn op de vriendschappen die je kind heeft, en een gevoel van geluk en kameraadschap versterken.

Het verzorgen van een huisdier kan helpen om verantwoordelijkheidsgevoel en medeleven te ontwikkelen, en ook om een mogelijkheid te bieden om onvoorwaardelijke liefde te geven.

Bedenk wel dat een huisdier een grote verantwoordelijkheid is. Ga deze verplichting daarom alleen aan als je kind en je gezin de tijd en de middelen hebben om het huisdier de zorg en aandacht te geven die het nodig heeft. Bij kinderboerderijen en dierentuinen hebben kinderen vaak ook de mogelijkheid om tijd met dieren door te brengen, zonder de verantwoordelijkheid die hoort bij een eigen huisdier.

Andere voorbeelden van therapie met dieren zijn onder meer therapie met paarden en het gebruik van hulphonden.

Je kind heeft unieke talenten!

Kinderen met een beperking hebben vaak het gevoel dat ze tekortschieten als ze zichzelf vergelijken met leeftijdsgenoten. Het is daarom heel belangrijk om hun gevoel van eigenwaarde te vergroten en hun vertrouwen te geven in eigen kunnen. Wees altijd open tegen je kind over zijn handicap en de beperkingen die hij hierdoor kan ondervinden. Maar focus ook op de mogelijkheden die hij heeft en de dingen die hij wél kan! Het is belangrijk dat hij begrijpt dat hij net zo belangrijk is als iemand anders en net zo'n mooie toekomst heeft.

De wil om te ‘overwinnen’ is een belangrijk thema voor kinderen met een fysieke beperking. Sporten kan een goede manier zijn om hun lichaam te leren kennen en geleidelijk bepaalde beperkingen te overwinnen. Praat met zorgprofessionals om uit vinden welke sporten het meest geschikt zijn voor je kind en ga op zoek naar een geschikte sportclub.

Ook de hulpmiddelen die je kind gebruikt, zijn belangrijk voor interactie met zijn omgeving. Sunrise Medical heeft een uitgebreid assortiment van handbewogen en elektrische rolstoelen voor kinderen, maar ook kantelrolstoelen en buggies. Zo vind je altijd de juiste mobiliteitsoplossing voor je kind.

Uiteindelijk is het belangrijkste dat je kind zichzelf kan ontplooien, waarbij hij opleiding en vrije tijd combineert met plezier en verantwoordelijkheid. En dat jij, als ouder of verzorger, hem steunt in zijn ontwikkeling en deelt in zijn successen!