Hoe speel je rolstoelhandbal en wat zijn de regels?

Rolstoelhandbal is een relatief nieuwe, maar snelgroeiende, aangepaste sport in Nederland. Het wordt nu vooral in Europees verband gespeeld. Wist je dat Nederland, ondanks dat we pas sinds 2015 internationaal actief zijn, al twee keer Europees Kampioen is geweest? En dat in 2020 het rolstoelhandbal EK zelfs hier in ons land wordt gehouden!?

Handbal is een intensieve sport met een aanval- en verdedigingsspel. Je moet dus niet alleen behendig met de bal zijn maar ook snel kunnen rollen en goed kunnen verdedigen. Naast dat het een hele leuke sport is, draagt de sport ook bij aan de verbetering van je conditie en je motorische vaardigheden. Dit maakt het een ideale sport om te beoefenen na of als onderdeel van het revalidatieproces.

De geschiedenis van rolstoelhandbal

Rolstoelhandbal kwam op aan het begin van de 21^ste eeuw. Er waren toen een aantal Europese landen die onderling een EK hielden, maar na een aantal jaren verwaterde dit. In 2015 organiseerde de European Handball Federation (EHF) voor het eerst sinds 2008 weer een European Wheelchair Handball Nations’ Tournament - het EK voor rolstoelhandbal. Het EK vond plaats in Oostenrijk. Nederland, die voor de eerste keer meedeed, werd meteen Europees kampioen! Vanwege het grote succes worden er sindsdien weer jaarlijks Europese toernooien georganiseerd. Dus niet alleen de dames in het valide handbal kunnen een balletje gooien!

Rolstoelhandbal in Nederland

Rolstoelhandbal, als competitiesport met voltallige teams die aan landelijke en internationale toernooien meedoen, bestaat nog niet zo lang in Nederland. In 2013 wilde Ada Stam, na haar revalidatie, rolstoelhandbal gaan spelen. Helaas was dat niet mogelijk want de sport bestond nog niet in Nederland! Althans, er was geen enkele vereniging in Nederland met een voltallig team. Gelukkig kreeg ze CSV Castricum, de handbalclub waar ze al vele jaren had gespeeld, zover een rolstoelhandbalteam op te zetten. Het team trainde wekelijks en speelden regelmatig demowedstrijden tegen valide teams om zo ook meer naamsbekendheid te krijgen.

Inmiddels zijn er 9 verenigen actief met rolstoelhandbal in Nederland. Elke maand worden er competitiedagen gehouden waarbij teams van clubs, uit alle hoeken van het land, bijeenkomen om wedstrijden tegen elkaar te spelen. Dit gebeurt in toernooivorm en naast deze wedstrijden worden er ook regelmatig demonstratiewedstrijden tegen valide teams gespeeld.

Het Nederlandse rolstoelhandbalteam

Ondanks dat Nederland pas 3 jaar een voltallig rolstoelhandbalteam heeft dat meedoet aan internationale competities, doen we het uitstekend. In 2015 werd het rolstoelhandbalteam van CSV Castricum, dat toen nog het enige team in Nederland was, door de Nederlandse Handbalbond uitgenodigd mee te doen aan het rolstoelhandbal EK in Oostenrijk als vertegenwoordigers van Nederland. Ze bleken meteen de sterkste te zijn en wonnen goud!

Na de overwinning in 2015 groeide de populariteit van de sport en kwamen er meer teams. Nu worden elk jaar de beste spelers van de verschillende verenigingen geselecteerd om in het Nederlands team te spelen. In 2016 werd Nederland voor de 2^de keer Europees Kampioen tijdens het EK in Zweden. We zijn natuurlijk reuze benieuwd hoe ‘ons’ Oranje het ervan af zal brengen tijdens het EK van 2018 in Portugal!

Het is leuk om te weten dat het EK rolstoelhandbal van 2020 in Nederland wordt gehouden bij de handbalvereniging Quintus. Het is dus nog niet te laat om te beginnen met het spelen van rolstoelhandbal. En wie weet speel jij in 2020 wel in Oranje!

Het spelen van rolstoelhandbal

Rolstoelhandbal is niet heel anders dan valide handbal, al zijn er wel een paar verschillen. Het wordt op hetzelfde veld gespeeld, van 40 meter lang en 20 meter breed, met een doel dat wel wat lijkt op het doel bij zaalvoetbal. De speeltijd is 2x 20 minuten (in plaats van 2x 30 minuten zoals bij valide handbal). De sport is gemengd en er zijn geen aparte mannen- en vrouwenteams. De teams bestaan uit 6 spelers, waarvan een de keeper is (bij valide handbal bestaat een team uit 7 spelers). Er zitten natuurlijk wel meer mensen in het complete team, zodat er ook gewisseld kan worden. Er mag onbeperkt gewisseld worden, zodat alle spelers van het team aan de wedstrijd kunnen meedoen.

Handbal is een snel en dynamisch spel en de bal wordt met de hand gespeeld. De bal mag maar 3 seconden worden vastgehouden en moet dan worden overgespeeld, gedribbeld of op het doel worden gegooid. De bal mag via de hoepels van de rolstoel worden opgepakt. De handbal mag op schoot liggen tijdens het pushen van de rolstoel, mits de bal binnen 3 seconden of 3 pushes weer wordt gespeeld. De spelers, inclusief de keeper, mogen de vloer niet raken met hun voeten tijdens het spel. Rolstoelhandbal is geen contact sport, maar door de snelle acties raken de rolstoelen elkaar wel regelmatig.

Een sportrolstoel nodig?

Voor rolstoelhandbal heb je een speciale sportrolstoel nodig. Sportrolstoelen hebben twee grote achterwielen en twee kleine voorwielen, om maximale snelheid, snelle wendbaarheid en stabiliteit te kunnen combineren. Meestal zijn sportrolstoelen gemaakt van lichtgewicht materiaal, zoals aluminium of titanium. Voor veldsporten zoals handbal is er een bumperbescherming. Een goede sportrolstoel wordt speciaal afgestemd op de individuele behoeften en eisen.

Bij Sunrise Medical hebben wij verschillende sportrolstoelen voor professioneel en recreatief gebruik, die je naar jouw persoonlijk wensen kan instellen. RGK heeft met zijn rolstoelinnovaties de perfecte oplossing in huis. Onze high performance sportrolstoelen met ultralichte materialen, innovatieve technologieën en optimale positionering zijn perfect in balans. Ze kunnen worden afgestemd of verschillende handicaps, speelposities en speelniveaus.

Zelf rolstoelhandbal spelen?

Lijkt het je leuk zelf rolstoelhandbal te spelen? Of wil je eens een wedstrijd gaan kijken? Er zijn een aantal handbalverenigingen in Nederland met een rolstoelhandbalteam.

Zit er geen vereniging bij jou in de buurt? Je kan ook je lokale handbalvereniging vragen een rolstoelhandbalteam op te zetten!

Handbal ze!