Ergotherapie voor mensen met een beperking

Er zijn vele soorten therapieën die je kan volgen. In deze blog richten we ons op wat ergotherapie is, wat je ermee kan bereiken en/of ergotherapie geschikt is voor jou.

Ergotherapie vormt een belangrijk onderdeel van de behandelplannen bij vele beperkingen en ziektes. Het richt zich op het vergroten van de onafhankelijkheid en het vermogen om dagelijkse activiteiten (weer) uit te voeren. Het kan mensen met lichamelijke, zintuigelijke of verstandelijke beperkingen helpen oplossingen te vinden om zo hun deelname aan verschillende activiteiten in het dagelijks leven te vergroten en daarmee ook hun kwaliteit van leven te verbeteren.

Wat is Ergotherapie?

Terwijl fysiotherapie gericht is op het verminderen van pijn en het verbeteren van kracht, mobiliteit en de gehele motoriek, richt ergotherapie zich op de fijne motoriek, visuele vaardigheden, cognitieve vaardigheden en sensorische informatieverwerkingsstoornissen. Ergotherapie is ontwikkeld om cliënten te helpen die moeite hebben met het uitvoeren van dagelijkse taken, zoals aankleden, boodschappen doen, lopen of schrijven. Ergotherapeuten bieden praktische technieken die cliënten kunnen gebruiken voor het behouden of verbeteren van hun onafhankelijkheid in zelfzorg, werk of school, sociale activiteiten en vrijetijdsbesteding. De therapeutische interventie heeft niet zozeer betrekking op structurele en medische zorgen die worden benadrukt door andere vormen van therapie, maar meer op de functionaliteit van de leefstijl.

Het algemene doel van ergotherapiebehandelingen is de kwaliteit van leven van cliënten te verbeteren door technieken en strategieën te ontwikkelen die hulp bieden bij de taken die cliënten in het dagelijks leven uitvoeren. Elke cliënt heeft andere wensen, behoeftes en verwachtingen wat betreft het bereiken van een positief resultaat van ergotherapie. En ergotherapeuten zijn getraind om rekening te houden met de verschillen van cliënten bij het ontwikkelen van behandelplannen.

Eén van de dingen die veel cliënten fijn vinden aan ergotherapie, in tegenstelling tot andere behandelvormen, is dat ze in staat zijn aanzienlijke controle te hebben over hun behandeltraject en -doel. Cliënten worden aangemoedigd een actieve rol te spelen bij de behandeling van hun ziektes of beperkingen en ze kunnen de opgedane vaardigheden ook toepassen buiten de parameters van de behandeling zelf.

Wat te verwachten van ergotherapie?

Door de cliëntgerichte benadering kan ergotherapie voor elke persoon een heel andere ervaring zijn. De behandeldoelen hangen grotendeels af van de individuele wensen, verwachtingen en behoeftes van de cliënt in kwestie. Sommige cliënten hebben misschien als doel hun vermogen om huishoudelijke schoonmaaktaken uit te voeren te verbeteren, terwijl anderen misschien meer geïnteresseerd zijn in het verbeteren van hun vaardigheden met betrekking tot hun sociale leven, werk of school. Cliënten kunnen met hun therapeut overleggen om goede passende persoonlijke doelen te stellen.

Ergotherapeuten kunnen een breed scala aan strategieën en apparatuur bieden die helpen bij het dagelijks functioneren. Een aantal dingen die een ergotherapeut kan bieden zijn:

• Hulp bij de ontwikkeling van motorische vaardigheden of griphulpmiddelen om het vermogen van met de hand schrijven, tandenpoetsen, aankleden en te eten te verbeteren.
• Zelfregulatie en emotionele beheersingstechnieken voor mensen met gedragsstoornissen.
• Advies om te helpen met sociale participatie en het opbouwen van zelfvertrouwen.
• Behandelingsstrategieën voor pijn en vermoeidheid.
• Hulp met oog-hand coördinatie met als doel het verbeteren van het vermogen van de patiënt om deel te nemen aan sport- en vrijetijdsbestedingen of school-/werkactiviteiten.
• Ondersteuning voor het uitvoeren van activiteiten die nodig zijn voor school, werk, vrijwilligerswerk en huishoudelijke taken.
• Geheugenhulpmiddelen en -trucjes voor diegenen die worstelen met geheugenverlies.
• Ondersteuning of advies om autorijden mogelijk te maken.
• Gespecialiseerde apparatuur zoals rolstoelen, spalken, badkameruitrusting, aankleedinstrument of communicatiehulpmiddelen om taken in het dagelijks leven uit te voeren en deel te nemen aan de maatschappij.

Verder kunnen ergotherapeuten ook cliënten helpen activiteiten, waar ze mee gestopt waren, weer op te pakken. Een cliënt met traumatisch letsel kan bijvoorbeeld ergotherapeutische hulp zoeken om een aangepaste terugkeer naar werk mogelijk te maken. Ergotherapie kan ook een kind helpen om terug te keren in het onderwijs die na lange tijd niet op school is geweest. In zulke gevallen kan de ergotherapeut mogelijk contact opnemen met de aanbieders die toegang tot de werkplek of school bewerkstelligen of aangepaste bureauapparatuur, stappenplannen voor werktempo en makkelijk draagbare schooltassen aanbevelen.

Wie heeft baat bij ergotherapie?

Ergotherapie kan nuttig zijn voor cliënten van alle leeftijden en niveaus van beperkingen. De behandelingsresultaten kunnen variëren afhankelijk van de vereisten van het dagelijks leven van iedere individuele cliënt. Cliënten met de volgende beperkingen en aandoeningen kunnen baat hebben bij ergotherapiebehandeling:

• Autisme of sensorische verwerkingsstoornissen
• Verstandelijke beperkingen
• Spierziekte zoals ALS, Emery-Dreifuss spierdystrofie (EDS) of ziekte van Duchenne
• Gebroken botten of orthopedische (blessures)
• Geboorteletsel of aangeboren afwijkingen
• Vertraagde ontwikkeling (bijvoorbeeld bij kinderen)
• Brandwonden
• Beperkingen als gevolg van kanker
• Amputaties
• Hand- en/ of voetblessures
• Ruggenwervelletsel zoals een dwarslaesie
• Geestelijke gezondheids- of gedragsprobleem
• Neurologische aandoeningen zoals parkinson, multiple sclerosis, Spina Bifida of Alzheimer
• Zichtbare en niet-zichtbare hersenletsel zoals Cerebrale Parese of traumatisch hersenletsel
• Cliënten met chronische aandoeningen/pijn klachten zoals reumatoïde artritis
• Geheugenstoornissen zoals dementie
• Ouderdomsklachten
• Vermoeidheidsklachten

Wat zijn de mogelijke voordelen van ergotherapie?

Ergotherapie kan heel nuttig zijn om cliënten te helpen met het behouden en verbeteren van hun vermogen om de taken die ze in het dagelijks leven tegenkomen uit te voeren. Zo kan vaak een onnodig verblijf in het ziekenhuis worden voorkomen en opname in een verzorgingstehuis worden uitgesteld. Ergotherapie kan de kans van het oplopen van letsel op de werkplek verkleinen door middel van preventieve behandeling en apparatuur - bijvoorbeeld een zit-sta bureau om de houding te verbeteren of werktempo advies. Op lange termijn kunnen deze preventieve maatregelen bijdragen aan het naar beneden brengen van de werkloosheidpercentages onder mensen met een beperking en daarmee voor meer inclusie te zorgen.

Welke informatiebronnen zijn beschikbaar?

Ergotherapeuten werken in ziekenhuizen, scholen, revalidatiecentra, geestelijke gezondheidsinstellingen, verzorgingstehuizen, privépraktijken en meer. Ergotherapie Nederland is de beroepsvereniging voor ergotherapeuten en beoogt het behouden en verbeteren van de kwaliteit van ergotherapie in Nederland, onder meer door registratie, training en informatie. De organisatie geeft informatie over wie wat waar op hun website en houdt ook een database bij waar cliënten een ergotherapeut kunnen zoeken in hun regio die gespecialiseerd is in hun hulpvraag. Meer informatie over ergotherapie vind je ook in het maandelijkse ergotherapie magazine.

Ergotherapie is een uitstekende behandelkeuze voor cliënten die op zoek zijn naar individuele, praktische ondersteuning om te functioneren in het leven. Veel mensen met beperkingen hebben ervaren dat ergotherapie effectief is om hen in staat te stellen deel te nemen in de activiteiten die voor hen het belangrijkst zijn.

Kwaliteit van leven verbeteren van rolstoelgebruikers

Met onze cursus 'zitten & positioneren' proberen wij ergotherapeuten, maar ook fysiotherapeuten bij te brengen wat de noodzaak is van een goede zithouding voor mensen met een beperking in een handbewogen en elektrische rolstoel. Want naast een goede individuele rolstoel is een optimale zithouding en het positioneren van een rolstoelgebruiker een belangrijke factor voor de lichamelijke gezondheid. De cursus geeft niet alleen inzicht over de anatomie, bio-mechanica en het belang van een goede rolstoel, maar gaat ook over de preventie van huidirritatie en/of decubitus.

Lees meer over deze geaccrediteerde cursus.