Met een beperking autorijden

Een rijbewijs betekent dat je mobiel en zelfstandig kan zijn! Maar wat als je afhankelijk bent van een rolstoel of je hebt een prothese? Is het mogelijk om zelfstandig de weg op te gaan met een lichamelijke of geestelijke beperking? Gelukkig mag dit vaak wel. De Nederlandse wetgeving staat veel aanpassingen aan voertuigen, ter compensatie van een beperking of handicap, toe.

Mag ik rijden met een handicap of een beperking?

In Nederland is het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen (CBR) de instantie die verantwoordelijk is voor het uitgeven van rijbewijzen, ook voor mensen met een handicap. Natuurlijk komt veiligheid in het verkeer altijd op de eerste plaats bij hen. Daarom moeten mensen met een beperking voldoen aan precies dezelfde rijvaardigheidseisen als mensen zonder beperking. Daarnaast hebben zij ook recht op dezelfde veiligheidseisen. Dit is vaak mogelijk door het voertuig aan te passen.

Dus voor mensen met een beperking of handicap hoeft het geen obstakel te zijn om verantwoord en veilig de weg op te gaan. Er zijn vele technisch aanpassingen aan de auto beschikbaar waardoor mensen met een lichamelijke beperking toch veilig auto kunnen rijden. Daarnaast is het soms ook mogelijk om met een aangepaste motor te rijden. Het is aan de deskundigen van het CBR om vast te stellen welke aanpassingen aan het voertuig vereist zijn om deel te mogen nemen aan het verkeer.

Indien van toepassing, nemen zij ook een rijvaardigheidstest af. Als je meer hierover wilt lezen, lees dan de blog aangepaste rolstoelauto’s.

Hoe kan je het rijbewijs aanvragen?

Als je je rijbewijs wilt halen moet je een gezondheidsverklaring invullen. In deze verklaring moet je vragen beantwoorden over jouw gezondheid. Als je één of meerdere vragen van de gezondheidsverklaring met ja beantwoord hebt, dan word je door het CBR verzocht om een arts of specialist te bezoeken. Deze arts of specialist moet dan een vragenlijst van het CBR invullen en deze terugsturen naar het CBR. Aan de hand van deze informatie kan het CBR beoordelen of je lichamelijk en geestelijk gezond genoeg bent om te kunnen rijden. Let wel op de kosten voor de medische keuring, deze zijn namelijk voor eigen rekening maar hier staat wel een maximum bedrag voor.

We raden je aan om dit eerst te doen voordat je begint met rijlessen. Dan weten jij en je rijschool precies waar jullie aan toe zijn. In Nederland zijn er verschillende rijscholen met aangepaste voertuigen waar je les kan nemen.

Na je rijopleiding moet je hetzelfde rijexamen afleggen als mensen zonder beperking. Je examinator is speciaal opgeleid voor het afnemen van examens bij mensen met een beperking. Het spreekt voor zich dat deze examinator bekend is met jouw beperking, omdat dit vermeld wordt in het rapport van de deskundige van het CBR. Hierin staan ook de resultaten van je rijvaardigheidstest vermeld.

De examinator heeft geen toegang tot je medische gegevens en mag je medische omstandigheden ook niet met anderen bespreken. Dus je hoeft je geen zorgen te maken over je privacy!

Wanneer mag je rijden?

Je bent bevoegd om te rijden als de gevolgen van je beperking geen gevaren opleveren tijdens het rijden. Op basis van je handicap ontvang je een verklaring dat je geschikt bent om te rijden. Deze verklaring is geldig voor een periode van één, drie, vijf jaar of onbeperkt met eventuele voorwaarden. Deze voorwaarden staan als codes op het rijbewijs. Je rijbewijs is natuurlijk alleen geldig als je een voertuig bestuurt dat voldoet aan deze voorwaarden.

Wanneer mag je niet rijden?

Als de gevolgen van je handicap zo ernstig zijn dat je niet (meer) veilig kan rijden, dan kan je geen rijbewijs aanvragen of verlengen. In sommige gevallen kan je medische situatie na verloop van tijd positief veranderen. Wij raden je aan om dit dan eerst te bespreken met je arts of specialist zodat zij kunnen overwegen of een nieuwe beoordeling zinvol is. Als dit inderdaad het geval is dan moet je een nieuwe gezondheidsverklaring invullen. Mocht het zijn dat je dan geschikt bent om te rijden, dan kan je het rijbewijs aanvragen. Had je in het verleden al eens een rijbewijs, dan hoef je normaal gesproken geen examen te doen.

Als je een handicap op loopt terwijl je al een rijbewijs hebt, dan is het belangrijk dat je dit bespreekt met je arts zodat deze kan vaststellen wat voor invloed de beperking heeft op het besturen van een voertuig. Vaak moet je deze verandering melden aan het CBR, maar dit is niet altijd het geval. Je arts kan je hierbij helpen.

Auto aanpassingen

Aanpassingen in de auto maken het mogelijk dat mensen met een beperking auto kunnen rijden. Een aangepaste auto heeft bijvoorbeeld een voetenstuur, aangepaste koppeling, extra stuurbekrachtiging en/of handmatig gaspedaal. In het rapport van het CBR staat precies vermeld welke aanpassing vereist is in je situatie. Je kan deze aanpassingen zelf regelen, maar je kan ook terecht bij MEE of bij een ouderenadviseur. Zij geven advies aan mensen met een beperking.

In bepaalde gevallen kom je in aanmerking voor een vergoeding voor deze aanpassingen. Hiervoor moet je bij het UWV of je gemeente zijn. Je kan een aanvraag indienen bij het UWV als de aanpassing vereist is voor je werk of opleiding. Als je de auto alleen privé gebruikt dan moet je een aanvraag indienen bij je gemeente, die dan eerst zal kijken of er andere vervoersmogelijkheden zijn.

Let wel op, pas je auto nog niet aan totdat je aanvraag is goedgekeurd door het UWV! Je kan geen vergoeding aanvragen als je auto al is aangepast. Het UWV zal de kosten dan niet vergoeden!

Rolstoelgeschikte auto

Als je afhankelijk bent van een rolstoel dan zijn er aangepaste auto’s beschikbaar waarmee je zelf kan rijden. Een rolstoelgeschikte auto heeft bijvoorbeeld een stoel die kan draaien en naar buiten schuift, aanpaste besturing, een systeem waarmee de rolstoel in de auto kan rijden en handbediening voor het remmen en gasgeven.

Voor een rolstoelgeschikte auto kan je ook een vergoeding aanvragen. Hiervoor gelden vrijwel dezelfde regels als hierboven vermeld bij auto aanpassingen.

Zoals je hebt kunnen lezen zijn er in Nederland genoeg mogelijkheden en instanties die je kunnen helpen zodat je gewoon zelfstandig de weg op kan gaan. Laat je beperking je niet in de weg zitten!!!

Afbeelding via het CBR.