Mensen met een beperking in de motorsportwereld

Door het succes van Max Verstappen is de belangstelling in Nederland voor de motorsport, met name de Formule 1, de afgelopen jaren enorm gegroeid. En met zijn tweede wereldtitel in de F1 is dit alleen maar meer geworden!

Maar hoe zit het met het beoefenen van de motorsport als je een beperking hebt? Bij andere sporten zijn er meestal subcategorieën van aangepaste sporten tot op het hoogste niveau, zoals bij de Paralympische Spelen, de ‘Olympische Spelen’ voor mensen met een beperking.

Motorsport is één van de weinige sporten die geen subcategorie hanteert door middel van aangepaste competities voor mensen met een beperking. Er zijn geen aangepaste races voor de Formule 1, Grand Prix, TT races (Tourist Trophy), rally races of Dakar. Dit betekent echter niet dat mensen met een beperking zijn uitgesloten van deelname aan dergelijke wedstrijden binnen de motorsport.

De laatste jaren zijn er steeds meer initiatieven op gang gekomen om mensen met een beperking in staat te stellen deel te nemen aan reguliere wedstrijden. Dit vraagt niet alleen om bewustwording en inzet van de organisatoren van dergelijke wedstrijden, maar ook de technische kennis van mensen die in staat zijn om racemotoren, -auto’s en -trucks aan te passen aan de behoeften van de betreffende coureur met een beperking.

Baanbrekende initiatieven in de motorsport voor mensen met een beperking

Misschien wel het belangrijkste initiatief dat deelname aan de (top) wedstrijden en kampioenschappen binnen de motorsport mogelijk maakt voor mensen met een beperking, is het in 2018 opzetten van de Disability & Accessibility Comminssion door de Fédération Internationale de l'Automobile, afgekort FIA. De FIA is verantwoordelijk voor alle internationale motorsporten van voertuigen met vier of meer wielen en het organiseren van een groot aantal motorsportevenementen, zoals de Formule 1.
Met Nathalie McGloin, zelf professioneel autocoureur met een beperking, als president heeft het comité veel gedaan om ervoor te zorgen dat er goede regelgeving kwam, zodat mensen met een beperking hun competitielicenties konden halen en dat aangepaste raceauto’s werden toegestaan.

In Groot-Brittannië is er al een competitie raceteam, Team BRIT, die alleen uit coureurs met een beperking bestaan. Naast het volwaardige raceteam organiseert Team BRIT ook dagen om de motorsport onder de aandacht te brengen van mensen met een beperking. Het team wilt zo meer mensen met een beperking in de motorsport krijgen en (toekomstige) coureurs op weg helpen met hun racedroom.

Er zijn eerder ook dergelijke initiatieven in Nederland geweest, zoals Racing Team Welzorg van de firma Welzorg, specialist op het gebied van (revalidatie)hulpmiddelen voor mensen met beperkingen. In 2010 organiseerde zij een competitie om een autocoureur met een lichamelijke beperking te vinden die voor hen zou gaan racen op het circuit van Zandvoort.

Internationale en nationale helden in de aangepaste motorsport

Er is veel talent onder mensen met een beperking. Hieronder de verhalen van enkele mensen die een cruciale rol spelen of hebben gespeeld in de motorsport voor mensen met een beperking.

Nathalie McGloin

Eén van de belangrijkste namen in de motorsport voor mensen met een beperking is Nathalie McGloin. Op haar zestiende was ze betrokken in een verkeersongeluk waarbij ze haar nek brak. Zestien jaar later ontdekte ze dat autoracen haar een gevoel van vrijheid gaf, waarbij haar beperking even geen beperking vormt. Toen ze in 2015 haar racelicentie haalde was ze de eerste vrouwelijke autocoureur met een beperking in de vorm van een dwarslaesie. Ze racet in een Porche Cayman S met handbediening.

Naast haar carrière als coureur is Nathalie een inspiratie voor mensen met een beperking die dromen van het beoefen van de motorsport. Zoals gezegd heeft ze een belangrijke rol als president van het Disability & Accessibility Comminssion van de FIA.

Albert Llovera

Al meer dan drie decennia is TeamSunrise ambassadeur Albert Llovera uit Andorra een grote bekende in de motorsport, waarin hij in allerlei aangepaste voertuigen heeft gereden (motors, quads, auto's, vrachtwagens, rallyvoertuigen om maar wat op te noemen). Voordat hij een beperking opliep was Albert topsport skiër. Hij was de jongste deelnemer aan de Olympische Winterspelen in 1984. Een jaar later kreeg hij een ernstig ongeluk tijdens de Europese Kampioenschappen, waardoor hij vanaf zijn middel verlamd raakte.

Albert zat niet bij de pakken neer en richtte zich op de motorsport. Vanaf 1989 heeft hij aan verschillende Wereldkampioenschappen rally's deelgenomen, wat bewijst dat het hebben van een fysieke beperking geen belemmering hoeft te vormen. Daarnaast heeft hij ook met NASA samengewerkt door de uitvinders van het eerste "exoskelet" te adviseren.

In 2020 was Albert Llovera één van de deelnemers aan de Dakar voor het Nederlandse Team De Rooy en reed in een volledig voor hem aangepaste Powerstar Evo3.

Pit Beirer

Pit Beirer, voormalig motorcross professional en huidig Motorsport Directeur bij KTM, is een inspirerende persoonlijkheid in de motorracewereld. Zijn passie voor de sport en zijn talent om getalenteerde rijders te herkennen, hebben van hem een sleutelfiguur gemaakt in het succes van KTM. Maar zijn weg naar succes was niet zonder obstakels!

In 2003 kreeg Pit Beirer een ernstig ongeluk tijdens een motorcrossrace dat zijn leven voorgoed veranderde. Bij het ongeluk liep hij een dwarslaesie op. Pit besloot zijn passie voor motorsport op een andere manier in te vullen.

Na zijn ongeluk nam hij de rol van Motorsport Directeur op zich en begon hij zijn kennis en ervaring in te zetten om een succesvolle race-afdeling op te bouwen. Hij is hiermee erin geslaagd om zijn passie voor de motorsport voort te blijven zetten. Pit Beirer is niet alleen een uitstekende Motorsport Directeur, maar ook een inspirerend voorbeeld van moed, vastberadenheid en de wil om obstakels te overwinnen. Zijn bijdrage aan de ontwikkeling van KTM en zijn werk als mentor hebben een blijvende impact gehad op de motorsportwereld. Pit Beirer bewijst dat je met passie, toewijding en een positieve instelling grote dingen kan bereiken in het leven.

Tarek Rasouli

Tarek Rasouli begon op negenjarige leeftijd met het rijden op BMX-fietsen. Later stapte hij over op mountainbikes (MTB). Tarek heeft talloze successen behaald, waaronder het winnen van het Beierse Kampioenschap en het Duitse Kampioenschap in BMX. Hij was één van de meest beroemde mountainbikers van zijn tijd. Echter vond er in 2002 een noodlottig ongeluk plaats, tijdens het filmen van de film "Kranked 5" in Canada. Na een sprong van 17 meter realiseerde Tarek zich dat hij te ver had gesprongen. Hij besloot de fiets los te laten en landde op zijn voeten van een hoogte van zes meter, waarbij hij zijn eerste lendenwervel brak en een dwarslaesie opliep.

Nu runt hij zijn eigen bedrijf, Rasoulution, een internationaal actief sportmarketing- en communicatiebureau gevestigd in München. Als atletenmanager heeft hij talloze sterren uit de fietswereld ontdekt en gecoacht, waaronder Fabio Wibmer, Danny MacAskill, Erik Fedko en Emil Johansson, om er maar een paar te noemen.

Sinds 2005 is Tarek ambassadeur voor de stichting "Wings for Life". In 2022 werd hij als vijfde Duitser opgenomen in de Mountain Bike Hall of Fame, een grote erkenning voor zijn uitstekende prestaties en bijdrage aan de mountainbikesport.

Het verhaal van Tarek heeft talloze mensen over de hele wereld geïnspireerd en leert ons dat je met de juiste instelling en vastberadenheid moeilijke tijden in het leven kan overwinnen.

Claire Lomas

Claire's leven veranderde compleet op 6 mei 2007 na een paardrijongeluk. Claire brak haar nek, ontwrichtte haar rug, had gebroken ribben, doorboorde een long en kreeg longontsteking. Gelukkig beschadigde de nekfractuur het ruggenmerg niet, maar de ontwrichting van de T4-wervel zorgde ervoor dat ze verlamd was vanaf de borst.

Claire was chiropractor en een topsporter in de paardensport, maar haar beperking weerhield haar er niet van om de dingen te doen die ze zo graag deed. Zo vond ze nieuwe sporten om te beoefenen, waaronder skiën, handbiken en motorrijden. Verder heeft ze twee boeken geschreven, is ze een bekende motivational speaker geworden en rijdt ze op de motor tijdens circuitdagen.

In 2012 werd Claire wereldnieuws. Ze was namelijk de eerste persoon met een dwarslaesie die met behulp van een baanbrekend robotpak de London Marathon liep. In 2013 voltooide Claire haar volgende uitdaging: ze fietste 400 mijl (+/- 640 km) op een vastframe handbike door delen van Engeland.

Voor haar uitmuntende inzet werd Claire in 2017 onderscheiden met een MBE (Member of the Most Excellent Order of the British Empire).

Hannes Kinigadner

Hannes Kinigadner raakte al op jonge leeftijd gefascineerd door de motorsport. Op driejarige leeftijd kreeg hij zijn eerste motorfiets en begon hij zijn passie voor het rijden op twee wielen te ontwikkelen. Door elke dag te trainen en zijn onvermoeibare inzet behaalde Hannes talloze overwinningen in lokale kampioenschappen en wist hij naam te maken in de wereld van de motorsport.

Helaas kwam Hannes' veelbelovende motorsportcarrière in 2003 tot een tragisch einde. Tijdens een liefdadigheidsrace kwam hij ten val en liep daarbij ernstig letsel aan zijn rug op. Vanaf dat moment was Hannes vanaf zijn vijfde nekwervel verlamd en nam zijn leven een compleet andere wending.

Dit incident zorgde voor een sterke wens bij Hannes' vader, Heinz Kinigadner, en ondernemer Dietrich Mateschitz, oprichter van Red Bull, om iets te doen. Samen richtten ze de stichting "Wings for Life" op. Deze stichting zet zich in voor de ontwikkeling van behandelingen en genezing van ruggenmergletsel wereldwijd.

Naast zijn werk voor de Kini Red Bull-lijn, een bedrijf dat speciaal aangepaste motorcrosskleding produceert, blijft Hannes actief betrokken bij diverse motorsportevenementen. Hij laat zijn beperking hem niet tegenhouden en gebruikt zijn ervaringen om anderen met vergelijkbare uitdagingen te inspireren en te ondersteunen.

Gerard de Nooij

Van eigen bodem hebben we misschien geen wereldberoemde coureurs met een beperking, maar in eigen land zal deze naam je waarschijnlijk wel bekend zijn als je een echte motorsport fan bent. Gerard de Nooij, die op 23-jarige leeftijd een dwarslaesie opliep bij een motorongeluk, won in 2011 de competitie van Welzorg en werd daarmee gekozen tot Racing Team Welzorg coureur, waar hij twee jaar lang voor racete. In 2012 maakte hij zijn debuut als autocoureur met een handicap bij de Paasrace van de Formido Suzuki Swift Cup op Circuit Park Zandvoort voor 16.000 toeschouwers.

In 2012 richtte Gerard het bedrijf Ongehinderd op. Het bedrijf zet zich in voor de toegankelijkheid in Nederland voor mensen met een beperking. Ze brengen de toegankelijkheid van locaties in kaart voor mensen met een motorische, zintuigelijke en cognitieve beperking. Daarnaast melden ze ook verbeterpunten.
Hij werd in 2013 door de Bart de Graaff Foundation uitgeroepen tot Bikkel, een startende ondernemen met een beperking.

Later is Gerard overgestapt van racen naar rally rijden en in 2016 nam hij deel aan de SLS Classic. Het was even zoeken naar een geschikte auto, omdat dit een automaat moest zijn waarbij de gas- en rembediening naar het stuur overgezet moesten worden.

Meer talentvolle autocoureurs met een beperking

Dit is slechts een greep uit het vele talent van mensen met een beperking in de motorsport. Een paar andere grote namen zijn de Italiaan Nicola Dutto die ondanks zijn dwarslaesie de Dakar op de motor reed, de jonge Britse coureur Billy Monger die door een crash in een F4 race beide benen verloor maar nog geen jaar later weer deelnaam aan races op het circuit in de competitie. Of Nic Hamilton, de halfbroer van Lewis Hamilton, die zijn beperking van Cerebrale Parese te baas werd en zichzelf via digitale racegames wist op te werken naar een autocoureur in competitieverband op het echte circuit.

Aangepaste sporten verbeteren de levensomstandigheden van mensen met een beperking, zowel fysiek, mentaal als emotioneel. In het geval van de motorsport zijn de benodigde aanpassingen en hulpmiddelen meestal beperkt tot technische en mechanische aspecten. Als die zijn gemaakt kan je de sport zelf beoefen net als een coureur zonder beperking. Als je passie hebt voor de motorsport, laat niets of niemand je dan stoppen!